گروه اصفهان شناسی زنده رود

همان گونه که بارها و بارها خوانده ایم و می دانیم از دیرباز خاطرات و سفرنامه ها منابع مهم و معتبری برای پژوهشگران و محققان بوده است.

شهر اصفهان در ادوار مختلف مورد توجه سیاحان قرار گرفته است، به طوری که از قرون اولیه ی هجری، به سفرنامه ها راه یافت و پیوسته بر شهرت آن افزوده شد.

درست است که اکثر سیاحان و جهانگردان از دوره ی صفویه به بعد به ایران آمده و درباره ی اصفهان که پایتخت کشور بود مطالبی به رشته ی تحریر درآورده اند، اما پیش از تأسیس این سلسله هم به سفرنامه هایی بر می خوریم که بیانگر اوضاع اجتماعی و سیاسی این شهر هستند.

با بررسی دقیق شرح سفر گردشگران می بینیم که برخی از آنها خالی از اشتباه نیستند که علت این امر را علاوه بر ناآگاهی نویسندگان، می توان غرایضی که گاه در نوشته ها راه یافته اند بر شمرد. با مطالعه ی سفرنامه ی اروپائیان، می توان آنها را به چند گروه تقسیم کرد:

1-سفرنامه ی مأموران سیاسی که در حقیقت گزارشی است که پس از پایان مأموریت خود به مقامات و دولتمردان کشورشان تسلیم کرده اند؛

2-سفرنامه ی گردشگران، تجار و بازرگانانی که گاه به همراهی مأموران سیاسی به ایران سفر کرده اند؛

3-سفرنامه هایی که جنبه ی علمی آنها برای مولف اهمیت داشته است. این سیاحان، علاوه تحقیق و بررسی درباره ی شهرهای ایران، گاه اشیای قدیمی نیز بدست می آورده اند.

سفرنامه هایی که درباره ی اصفهان به رشته ی تحریر درآمده بسیار متنوع است که در نوشته های پی در پی با همین عنوان سعی براین است تا به معرفی این اشخاص پرداخته و اشاره ای به سبک نگارش آنان گردد و در اینجا جای دارد تا بدانیم که چه کسانی بر خاک اصفهان قدم نهاده اند.