گزارش بازدید شناسایی شنبه -ایزد خواست9/8/88
بازدید شناسایی محوطه تاریخی باستانی ایزدخواست در روز شنبه 9/8/88 انجام گردید .
پس از پیمودن مسیری 120 کیلومتری در امتداد جاده شیراز ، به شهری آرام و ساکت رسیدیم که در آن نه خبری از کوه بلند بود و نه از معماری بر دامنه کوه . همان که در کتاب ها دیده و تعریفش را شنیده بودیم .
از یکی از اهالی شهر سراغ محوطه تاریخی را گرفتیم و او ادامه جاده را نشان داد که در یک پیچ به سرازیری می رفت و در کنار این راه سرازیر تپه ای بود که بر آن قبرستان شهر قرار داشت .
راه را ادامه دادیم و همین که از پیچ رد شدیم با منظره ای عظیم روبرو شدیم . دژی بلند و استوار با پهنه ای وسیع ، برافراشته بر روی تپه ای بلند .

راه ورودی دژ را دیدیم اما دسترسی به آن نداشتیم ، از اولین شکافی که بر دیواره دژ ایجاد شده بود با کمی سختی بالا رفته و وارد این دژ باستانی عظیم شدیم . دژی که مطمئنا دیرینه ای بیش از 2000 سال باید داشته باشد و تا همین یکی دو قرن اخیر مورد استفاده قرار می گرفته است .

خانه هایی دو طبقه و سه طبقه با تاق های خشتی ضربی یا مسطح چوبی ، با چوبهایی که تنه طبیعی درخت است بدون تراش و صاف کاری . انبارهایی با غرفه های نگهداری غلات و دیگر وسایل ، حمام مخروبه و چاه آب در کنارش ، و چاهی بزرگ با دهانه ای وسیع که برای جمع آوری آب باران و برف در زمستان استفاده می شده است .
مهمترین بخش این قلعه گنبد چهاتاقی که درست در وسط آن قرار دارد و بر اساس منابع و مدارک معتبر ، آن را اولین آتشکده ای می نامند که به مسجد تبدیل شده است .
بر بالای این دژ که می روی با منظره ای روبرو می شوی که زیباتر از خود منظره دژ است و آن منظره دره ای زیباست که در داخل زمین ایجاد شده و رودخانه ایزدخواست از درون آن عبور می کرده است . دیواره های شرقی دژ نیز بسیاری بر اثر زلزله یا عامل دیگری به داخل این دره فرو ریخته است .

مسیر راه اصفهان به شیراز از کنار این کاروانسرا عبور می کرده و پس از دور زدن انتهای شمالی این دیواره به سطح بالای آن می رود .

وسعتی عظیم از خانه ها و بناها که بر دامنه دره و تپه پیش رفته و بسیار زیبا و دیدنی است .
و در پس این شهر باستانی ، پل آهنی بزرگ سبز رنگی که به تازگی بر روی این دره عریض ایجاد کرده اند برای راه آهن اصفهان به شیراز که به نوبه خود منظره جالبی در این مکان ایجاد کرده است .

فهمیدیم که :
این دژ باستانی راه فرار مخفی به بیرون داشته که هنوز وجود دارد .
در حوالی این دژ بزرگ غاری وجود دارد به نام « چال عسکر » که انتهای آن هنوز نامعلوم است .
اولین سد قوسی جهان در حوالی ایزدخواست قرار داشته که امروزه بقایایی از آن در محدوده دریاچه پشت سد شهدای ایزدخواست وجود دارد .
و چیزهای دیگری که به امید خدا در برنامه روز آدینه خود ایشان برای دوستان بطور مفصل بیان خواهند کرد .
تصویر جبهه شرقی دژ بزرگ ایزدخواست
