عدم رعایت حریم یک اثر تاریخی
احداث یک ساختمان سه طبقه مقابل باروی قدیم شهر تاریخی گز
* حریم : در آثار تاریخی، حریم، محدودهای است که متولی اثر تاریخی بر اساس ضوابط قانونی برای حفظ اثر تاریخی تعیین میکند. حریم آثار تاریخی، باعث حفظ موجودیت و یکپارچگی اثر میشود .
انواع حریم
حریم حفاظتی این حریم برای جلوگیری از فروریختن و آسیب دیدن کل اثر تعیین میشود. در این حریم، فعالیتها، کاربریها و ساختوسازهای نامناسب بر روی نقشه مشخص میشود.
حریم بصری این حریم برای ایجاد ارتباط دیداری دوطرفه بین محیط و اثر تاریخی تعیین میشود. به عبارت دیگر، حریم بصری، دید اثر تاریخی به بیرون و چشمانداز بیرون به اثر تاریخی را حفظ میکند و ارتقا میدهد.
حریم کاربردی این حریم بدین جهت تعریف میشود که پیوستگی اثر تاریخی و محدوده پیوسته به آن، دارای پیوستگی و همگنی با کارکردهای شهرها و مراکز تاریخی باشد. در تعیین این نوع حریم، بخش ویژهای به تعیین کارکردهای مطلوب و قابل توصیه اختصاص مییابد.
طبق ماده 560 قانون مجازات اسلامی هر کس به حریم آثار فرهنگی و تاریخی تجاوز و مبادرت به عملیاتی کند که سبب تزلزل اثر تاریخی شود علاوه بر رفع آثار تخلف و پرداخت خسات وارده به حبس از یک تا سه سال محکوم می شود.
سياوش صابري كاخكي، مديركل حفاظت از محوطههاي تاريخي در گفتگو با خبرنگار همشهری آنلاین مورخ 30/11/ 87: با وجود دستورالعملي كه رئيسجمهوري از مدتي قبل در مورد طرح شكايت دستگاههاي دولتي از يكديگر ابلاغ كرد تمامي اختلافات دستگاههاي دولتي به استانداريها ارجاع ميشود و تا كارشناسان استانداري براي حل اختلاف وارد عمل شوند زمان از دست ميرود و از سوي ديگر چون هيچ ضمانت اجرايي براي تصميمات اين كارشناسان وجود ندارد نميتوان از توسعه تخريبها در مورد تعرض به آثار تاريخي جلوگيري كرد در حالي كه شكايات ميراثفرهنگي در مورد تخريب و تعرض به آثار را قبلا دادگستري رسيدگي ميكرد و قضات با صدور دستور قضائي مانع از ادامه تعرض و تخريب ميشدند و ضمانت اجرايي آن نيز با حضور نيروي انتظامي به اجرا درميآمد.
متاسفانه به نظر می رسد در مورد رعايت قانون به ويژه در زمينه حفاظت از آثار تاريخي و طبيعي فقط سازمان ميراثفرهنگي بايد نگران باشد در حالي كه اين وظيفه همه به ويژه دستگاههاي دولتي است كه به وظيفه خود عمل كنند وسازمان نمی تواند مدام برای حفاظت از آثار ثبت شده مدام از دستگاهها وادارات دولتی شکایت کند.
دربازدیداز شهر گز ودر راه رسیدن به باروی قدیم شهر،با یک ساختمان نوساز 3طبقه مواجه شدیم که ازدیدن آن در برابر این اثرتاریخی بسیارمتعجب شدیم.
با بررسی های به عمل آمده وکسب اطلاع ازمسئول نظارت برآثارتاریخی شهرگز،این ساختمان با کسب مجوزساخت ازطرف شهرداری ساخته شده است. سازمان میراث فرهنگی هم با پی گیریهای مستمر خود تاکنون نتوانسته است جلوی ادامه ساخت آن را بگیرد.
جای بس تعجب است چگونه شهرداریک شهرتاریخی اجازه ساخت چنین ساختمانی را دربرابرباروی قدیم شهرصادرنموده است؟
* کیومرث حبیبی، احمد پوراحمد، ابوالفضل مشکینی. «فصل اول». بهسازی و نوسازی بافتهای کهن شهری. چاپ اول، نشر انتخاب۱۳۸۶