معرفی شهرستان گلپایگان – بخش سوم
بقعه هفده تن
بقعه هفده تن از ابنیه قرن ۱۱ هجری قمری است. در زمان شاه عباس اول صفوی که بر طبق کتیبه سر در آن در سال ۱۰۳۲ هجری قمری ساخته شدهاست. بر روی بنای هشت گوش بقعه گنبد، کاشی کاری باشکوهی قرار گرفته است که از لحاظ ساختمانی و تزئین کاشیکاری بسیار جالب و زیباست. کتیبه منظوم ارسی مفصلی در توصیف شاه عباس اول صفوی در این بنا به یادگار مانده و حاکی از احداث این بقعه بوسیله امام قلیخان سردار معروف آن زمان است. امامزاده هفده تن دارای ۴درب میباشد. بنا دارای سه سرراهی زیبا و با عظمت است که در اطراف آن کتیبه زیبایی به خط غیاث الدین علی جوهری شیرازی نوشته شدهاست بقعه از جمله کارهای بسیار زیبای معماری عهد صفویه وبه دستور سردار امام قلیخان ساخته شدهاست ودارای کاشیکاری معرق ومنقوش ودارای کتیبه به خط کوفی است وتاریخ ساخت آن ۱۰۳۲ هجری قمری است.
طبق شجره نامه موجود در اداره اوقاف و هفده تن افرادی که در این محل مدفون اند عبارتند از: امامزاده ابو الحسن فرزند امام حسن مجتبی (ع)، سلطان اسماعیل فرزند امام جعفر صادق (ع)، صالح و قاسم فرزندان جعفربن علی (ع)، عباس و حسین فرزندان حضرت موسی بن جعفر(ع)، شهربانو و حلیمه و صفورا دختران حضرت حضرت موسی بن جعفر (ع)، علی اکبربن علی بن حسین (ع)، محمد بن محسن بن علی بن حسین(ع)، محمود و محسن و عبدالله بن یحیی بن امام موسی الکاظم (ع)، موسی و مظفر فرزندان جعفر طیار، اسحق فرزند ا براهیم که مشخص نیست ابراهیم مزبور به کدام امام منتسب است. قطعه منبت بسیار زیبایی با گل و بوته و آیات قرآن در سردر ورودی بقعه هفده تن نصب است که از شاهکارهای صنعت منبت است.
بقعه ناصر بن علی
درقسمت شرقی هفده تن و در فاصله چند متری آن است. در مورد شهادت ناصربن علی شایعاتی وجود دارد که از سنگدلی قاتلین او را میرساند. مردم میگویند کسانی که او راشهید کردهاند، از ایادی خلیفه عباسی بودهاند و در نهایت بی رحمی او را زنده لای جرز دیوار گذاشته و شهید کردهاند. این بقعه نیز توسط امام قلیخان سردار لایق دربار صفویه ساخته شده که بعدا تعمیر گردیدهاست.
گنبد بابامصری
گنبد بابامصری در مسجدی به نام مسجد میرزا ابوالحسن قراردارد وسابقاً در جنب گنبد فوق حمامی هم به این نام وجود داشتهاست این بنا دارای ارزش تاریخی وهنری است و احتمالاً بنای آن در دوره ایلخانی روی بنای قدیمی دوره سلجوقی ساخته شدهاست وتاریخ ساخت آن ۱۲۲۵ هجری قمری است.
مسجد جامع سر آور
مسجد جامع سرآور در روستای سرآور در ۱۸ کیلومتری شمال خاوری گلپایگان قرار دارد و از لحاظ معماری و سقف بندی ساختمان و ستونها و حمالهای چوبی بنا، قابل توجهاست. روی در مسجد، تاریخ ۹۷۹هـ. ق دیده میشود. منبر چوبی مسجد دارای کتیبهای به خط نسخ است و در پایان کتیبه سال ۸۱۱هـ. ق کنده شدهاست. این مسجد در ۱۲ کیلومتری گلپایگان قراردارد وساختمان مسجد مربوط به قرن هشتم هجری و دارای طرحی بسیار ساده وبصورت مربع است براساس کتیبه موجود سازنده دربهای مسجد که ارزش تاریخی دارد بشرح ذیل است (عمل الاقل العبد نجار محسن )نوشته شده وتاریخ ساخت مسجد ۹۷۹ هجری شمسی حک شدهاست.
شهر باستانی آذرآباد
شهری باستانی که تاریخ آن را به دوران ساسانیان میدانند. این شهر امروز در منطقه ورزنه گلپایگان (گلشهر) و در فاصله ۲۵ کیلومتری گلپایگان قرار دارد. برخی آذرآباد را نام قدیم ورزنه امروزی که بخشی از شهرستان گلپایگان است میدانند.
بقعه امامزاده ابوالفتوح
این بقعه در روستای وانشان در ۱۲ کیلومتری گلپایگان واقع وبنای آن با توجه به کتیبه داخلی به قرن دهم هجری مربوط میشود بنا بر کتیبه امامزاده از نوادگان امام موسی کاظم ( ع ) است برفراز بقعه چهارگوش آجری گنبدی هرمی ودوازده ترکی کشیده شدهاست که از زیبائی خاصی برخوردار است روی صندوق ایاتی از قرآن مجید ونام صندوق شاه حسین فرید ون شکوه میباشد.
بقعه باب شیخ / دره شهیدان / گوشه
باب شیخ در دل کوه، نزدیک دره شهیدان
در دامنه ارتفاعات کوه الوند در شمال شهر گلپایگان کمی بالاتر از معدن سرب بقعه ساده و بی الایش باب شیخ (بابا شیخ) قرار دارد. دره شهیدان و گوشه هم در همین مسیر است.
صالح پیغمبر
این زیارتگاه در در قله کوه واقع شدهاست. در گذشتههای دور راه برای صعود به قلة کوه وجود داشته و امروزه از زیر قله به دامنه کوه شیبی بسیار تند مانند دیواره سنگی وجود دارد و صعود به آن یکی از مشکلات کوهنوردی است. در افواه شایع است که آجرها را پشت بز میبستند و از راهی که امروزه صاف و پرتگاه شدهاست به قله کوه حمل میکردهاند. در زیر کوهپایه هم تخته سنگ عظیمی که شبیه به شتر خوابیدهاست در افواه به « ناقه صالح » معروف است وجود دارد. جالب آن است که داستان مشهور سامسون ودلیله عیناً درباره صالح پیغمبر بین مردم رواج دارد.
برگرفته از ویکی پدیا